संस्कृत साहित्य ज्ञान (उपनिषद)

जयश्रीमन्नारायणजी *108 उपनिषदों की सूची–   संकलित*
ईशादि  १०८ उपनिषदों की सूची –

१.ईश = शुक्ल यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्

२.केन उपनिषद् = साम वेद, मुख्य उपनिषद्

३.कठ उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद् 

४.प्रश्नि उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्

५.मुण्डक उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्

६.माण्डुक्य उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्

७.तैत्तिरीय उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्

८.ऐतरेय उपनिषद् = ऋग् वेद, मुख्य उपनिषद्

९.छान्दोग्य उपनिषद् = साम वेद, मुख्य उपनिषद्

१०.बृहदारण्यक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्

११.ब्रह्म उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

१२.कैवल्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्

१३.जाबाल उपनिषद् (यजुर्वेद) = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

१४.श्वेताश्वतर उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

१५.हंस उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्

१६.आरुणेय उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्

१७.गर्भ उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

१८.नारायण उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्

१९.परमहंस उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

२०.अमृत-बिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

२१.अमृत-नाद उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

२२.अथर्व-शिर उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

२३.अथर्व-शिख उपनिषद् =अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

२४.मैत्रायणि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्

२५.कौषीतकि उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्

२६.बृहज्जाबाल उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

२७.नृसिंहतापनी उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

२८.कालाग्निरुद्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्

२९.मैत्रेयि उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्

३०.सुबाल उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

३१.क्षुरिक उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

३२.मान्त्रिक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

३३.सर्व-सार उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

३४.निरालम्ब उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

३५.शुक-रहस्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

३६.वज्रसूचि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्

३७.तेजो-बिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

३८.नाद-बिन्दु उपनिषद् = ऋग् वेद, योग उपनिषद्

३९.ध्यानबिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

४०.ब्रह्मविद्या उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

४१.योगतत्त्व उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

४२.आत्मबोध उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्

४३.परिव्रात् उपनिषद् (नारदपरिव्राजक) = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्

४४.त्रिषिखि उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्

४५.सीता उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्

४६.योगचूडामणि उपनिषद् = साम वेद, योग उपनिषद्

४७.निर्वाण उपनिषद् = ऋग् वेद, संन्यास उपनिषद्

४८.मण्डलब्राह्मण उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्

४९.दक्षिणामूर्ति उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्

५०.शरभ उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

५१.स्कन्द उपनिषद् (त्रिपाड्विभूटि) = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

५२.महानारायण उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

५३.अद्वयतारक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

५४.रामरहस्य उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

५५.रामतापणि उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

५६.वासुदेव उपनिषद् = साम वेद, वैष्णव उपनिषद्

५७.मुद्गल उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्

५८.शाण्डिल्य उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्

५९.पैंगल उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

६०.भिक्षुक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

६१.महत् उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्

६२.शारीरक उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

६३.योगशिखा उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

६४.तुरीयातीत उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

६५.संन्यास उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्

६६.परमहंस-परिव्राजक उपनिषद् = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्

६७.अक्षमालिक उपनिषद् = ऋग् वेद, शैव उपनिषद्

६८.अव्यक्त उपनिषद् = साम वेद, वैष्णव उपनिषद्

६९.एकाक्षर उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

७०.अन्नपूर्ण उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्

७१.सूर्य उपनिषद् = अथर्व वेद, सामान्य उपनिषद्

७२.अक्षि उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

७३.अध्यात्मा उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

७४.कुण्डिक उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्

७५.सावित्रि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्

७६.आत्मा उपनिषद् = अथर्व वेद, सामान्य उपनिषद्

७७.पाशुपत उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्

७८.परब्रह्म उपनिषद् = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्

७९.अवधूत उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

८०.त्रिपुरातपनि उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्

८१.देवि उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्

८२.त्रिपुर उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्

८३.कठरुद्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

८४.भावन उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्

८५.रुद्र-हृदय उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्

८६.योग-कुण्डलिनि उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्

८७.भस्म उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

८८.रुद्राक्ष उपनिषद् = साम वेद, शैव उपनिषद्

८९.गणपति उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्

९०.दर्शन उपनिषद् = साम वेद, योग उपनिषद्

९१.तारसार उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्

९२.महावाक्य उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्

९३.पञ्च-ब्रह्म उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्

९४.प्राणाग्नि-होत्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

९५.गोपाल-तपणि उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

९६.कृष्ण उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

९७.याज्ञवल्क्य उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

९८.वराह उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

९९.शात्यायनि उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्

१००.हयग्रीव उपनिषद् (१००) = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

१०१.दत्तात्रेय उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

१०२.गारुड उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

१०३.कलि-सन्तारण उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्

१०४.जाबाल उपनिषद् (सामवेद) = साम वेद, शैव उपनिषद्

१०५.सौभाग्य उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्

१०६.सरस्वती-रहस्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शाक्त उपनिषद्

१०७.बह्वृच उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्

१०८.मुक्तिक उपनिषद् (१०८) = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद|

-जयशंकर द्विवेदी विश्वबन्धु

Kavi Jayshankardwivedi 'vishwabandhu' कवि/स्वतंत्र पत्रकार/समीक्षक-जयशंकर द्विवेदी 'विश्वबंधु' द्वारा प्रकाशित

मैं कवि/स्वतंत्र पत्रकार/ चित्रकार/साहित्य,कला, राजनीति,धर्म तथा फिल्म समीक्षक के रूप में निरंतर कार्य करने के साथ जनसेवा, प्रवचन, कविता-पाठ,मंच-संचालन,भ्रमण तथा फोटोग्राफी में विशेष अभिरुचि रखता हूँ।

टिप्पणी करे